Jeńcy z U-boota

Powyższe wspomnienie, a zwłaszcza sformułowanie zawarte w pierwszym jego zdaniu, wymaga komentarza wyjaśniającego istotny stan rzeczy. Przypuszczenie Mariana Pyszke, że zaokrętowana na „Batorego” załoga U-boota „prawdopodobnie niesłusznie przechwalała się, że niedawno storpedowała angielski lotniskowiec”, może wydawać się nieuzasadnione w świetle zawartego w tymże wspomnieniu stwierdzenia o ogromnym wzburzeniu płynących również na „Batorym” Brytyjczyków, iż sąsiadują z Niemcami, którzy zatopili jeden tak bardzo wówczas cenny dla Royal Navy lotniskowiec. Rzeczywiście, w toku działań morskich związanych z alianckim lądowaniem w Afryce Północnej, dokładnie równo w tydzień po jego rozpoczęciu, został storpedowany i zatopiony jeden z dwóch brytyjskich lotniskowców eskortowych, które towarzyszyły armadzie inwazyjnej, a mianowicie „Avenger”. Razem z nim został zniszczony przez ten sam okręt podwodny znany nam już transportowiec „Ettrick”, który wspólnie z transportowcem „Arandora Star”, „Sobieskim” i „Batorym” brał udział w ewakuacji z St. Jean de Luz. Obie jednostki zostały zatopione przez „U-155″, który jednakże działał aż do końca wojny i z tej prostej przyczyny nie o jego załodze mówi w swym wspomnieniu Marian Pyszke. W tej sytuacji trzeba „poszukać” innego U–boota, który by został w okresie po inwazji w Afryce Północnej zatopiony w rejonie Gibraltaru bądź w zachodniej części Morza Śródziemnego, i miał na swym koncie brytyjski lotniskowiec. Żaden z siedmiu zniszczonych w tym czasie i na tych wodach U-bootów nie spełnia jednak tego warunku. W tej sytuacji możliwe do przyjęcia są dwie ewentualności. Jedną jest domniemanie załogi któregoś ze wspomnianych siedmiu U-bootów, że zatopiła lotniskowiec, gdyż komunikat wydany przez Oberkommando der Wehrmacht 30 listopada 1942 roku podał informację o storpedowaniu u wybrzeży Afryki trzech alianckich lotniskowców; w rzeczywistości, jak wiemy, storpedowany i zatopiony został tylko jeden. Być może więc, że jakiś inny statek został wzięty przez Niemców za lotniskowiec, co jest o tyle prawdopodobne, że użyte wówczas przez Brytyjczyków lotniskowce eskortowe były przebudowanymi do tego celu statkami handlowymi. Możliwe jest też, że po tylu latach autora wspomnień po prostu zawiodła pamięć i że chodziło o załogę U-boota, który zniszczył nie lotniskowiec, a równie cenny dla Royal Navy pancernik. Mógłby to być zbombardowany i zatopiony w dniu 17 listopada 1942 r. przez brytyjskie samoloty z lotniskowca oraz z lotnisk lądowych „U-331″. Miał on na swym koncie pancernik „Barham”, zniszczony wszakże rok wcześniej u północnych wybrzeży Afryki, pod Sollum. Tak czy owak „Batory” przewoził z Gibraltaru do Szkocji oprócz „normalnych” pasażerów, brytyjskich żołnierzy i urzędników cywilnych, także niemieckich jeńców z U-boota, i dowiózł ich pomyślnie wchodząc 22 grudnia 1942 roku w ujście rzeki Clyde.